TRẬT TỰ VÀ TỰ DO

Điều khiến chúng ta ngạc nhiên 

       là vũ trụ luôn có trật tự lớp lang.

Tạo Hoá đã tiên liệu tất cả
       không để một điều gì xảy ra do may rủi.

Thật là dễ dàng nhận ra
      tất cả mọi sự đều là quân bình, hài hoà,
      toàn bộ là một sự hài hoà hợp tuyệt hảo.

Trời cao, đất rộng, biển khơi,
      toàn thể vũ trụ đều có quy củ, thống nhất,
      được tạo dựng nên để chuyển động, vận hành,
      không sợ va chạm nhau.

Thiên Chúa đã dựng nên người nam và người nữ
      trong một sự quân bình kỳ diệu như thế đấy.

Tạo vật nào, có lý trí hay không,
      cũng đều có vô số tính chất có giới hạn
      mà không tạo vật nào vượt qua được.

Con người được Thiên Chúa dựng nên
      để sống trong khuôn khổ của hiện tại,
      quá khứ cũng như tương lai có thể gây rắc rối cho họ.

Chúng ta có thể quả quyết
      người nào cố gắng bám chặt lấy hiện tại,
      thì không gì có thể quật ngã hay làm họ hư hoại.


Tin Mừng xác nhận:
      “Ngày nào cũng có đủ cực nhọc cho ngày đó,
      ngày mai nó sẽ tự lo liệu lấy cho nó”
      (Mt 6, 34).

Theo chương trình của Thiên Chúa,
      con người được tạo dựng để sống 24 giờ.
      Trong khoảng thời gian đó,
      con người chịu đựng được tất cả không nao núng.

Nhưng khi chúng ta không tôn trọng định luật này
      khi chất vào hiện tại những gánh nặng của quá khứ,
      và những lo lắng sợ hãi cho tương lai,
      thì bộ thần kinh sẽ gặp nhiều rắc rối.

Những phương pháp lục xét dĩ vãng
      của tất cả những y sĩ tâm thần
      không có mục đích nào khác hơn
      là khai thông cho bệnh nhân
      để lôi họ về sống với giây phút hiện tại.

Nếu các y sĩ dẹp được quá khứ
      giúp bệnh nhân đi vào lãng quên,
      là có công đem họ về đời sống bình thường,
      tìm lại nụ cười và sinh hoạt vui tươi
      theo nhịp sống hiện tại.

Nam cũng như nữ hễ quen sống giây phút hiện tại,
      thì tuy không thoát khỏi khổ đau,
      nhưng biết đem lại cho khổ đau một ý nghĩa.

Thiên Chúa Đấng ngự trị trong con người,
      hứa sẽ nâng đỡ con người từng ngày một.

Ai muốn tạo tương quan với Thiên Chúa
      thì phải biết hài lòng sống từng giây phút hiện tại
      trước sự hiện diện của Thiên Chúa.

      Muốn thực hiện bản thân, muốn tránh bị phân tán, mỗi người phải nắm chắc những phương tiện của mình, chú tâm khám phá những phẩm chất của mình.

      Càng ý thức được khả năng, phẩm chất,
      nội lực thể chất và tinh thần của mình,
      ta càng có nhiều sức mạnh và nghị lực,
      để thoát khỏi sợ hãi, nghi hoặc, gây hấn,
      ghen ghét, hận thù, và những tư tưởng thiếu lòng nhân.

Mất tự tin chính là tự huỷ hoại,
      tự suy đồi, tự suy nhược, và làm mình nản chí.

Nếu biết chú tâm lo cho ai, ai lại không khả năng
      suốt ngày giữ nụ cười trên môi?
      Không để mình mất bình tĩnh
      trước một lời đùa cợt ác ý,
      hay một câu phê bình chướng tai?

Một gương mặt tươi cười không gì khác hơn
      là một con tim dâng trào ra tâm tính tốt đẹp của nó,
      là đôi môi linh hoạt và cặp mắt sáng ngời.

Con người phải tuỳ thuộc vào Thiên Chúa,
      cũng như phổi tuỳ thuộc khí ôxy,
      và như nhân cách tuỳ thuộc vào tư tưởng.

Vì thế, những kho tàng tâm lý, thể lý, tinh thần,
      trí tuệ, tâm tình ở trong ta,
      đều là những mẫu hàng ít nhiều cụ thể
      của kho tàng Thiên Chúa đặt trong mỗi chúng ta.

Ngài đã ban một cách nhưng không,
      để chúng ta cũng cho đi nhưng không
      Hãy ý thức rằng chúng ta đã lãnh nhận.

      Thánh Phaolô tông đồ khi viết cho giáo dân thành Rôma – vốn đã trở nên ít nhiều bén nhạy với giáo huấn của Ngài – đã cố gắng nói rõ ràng, cho dẫu có nguy cơ chạm tự ái họ:

      “Không ai sống cho chính mình,
      và cũng không ai chết cho chính mình.
      Bởi vì nếu chúng ta sống,
      là chúng ta sống cho Chúa.
      Nếu chúng ta chết
      thì cũng chết cho Chúa.
      Dù sống hay chết chúng ta cũng thuộc về Chúa...”
      (Rm 14, 7).

      Rất ít người ý thức bổn phận này. Nhiều người sống như thể tự do của họ không bị cưỡng chế chút nào. Cũng như tôi không được tuỳ tiện sử dụng đồ đạc của người hàng xóm vắng nhà vì đi nghỉ hè, thì trong cuộc sống tôi cũng không được coi như không có sự hiện diện của người khác. Tôi là một sinh vật có tính xã hội, nghĩa là một sinh vật bị bao quanh bởi những đòi hỏi và nhu cầu của tha nhân.

Tự do của tôi, tương tự như một chất lỏng,
      nó mang lấy hình thể, bóng dáng
      của những người có quyền trên tôi.

Tất cả mọi sự tôi có đều do Thiên Chúa,
      những cái quý nhất Ngài ban cho tôi,
      chính là cuộc hiện sinh, là cuộc sống,
      là khả năng tương quan với người khác,
      là cơ may tạo với họ những tương quan thân thiện,
      và để tiện lợi cho tôi,
      Ngài đặt tôi quản lý giây phút hiện tại,
      giây phút này đây,
      mà tôi có quyền sử dụng,
      sử dụng nó cách nào đó
      là quyền ưu tiên chọn lựa của tôi.

      Từ năm 1917 tại Nga, chủ nghĩa Cộng sản nói nhiều về “Huynh đệ - Bình đẳng – Tự do”. 70 năm sau khi đã bắt dân chúng sống dưới chế độ câu thúc không chịu nổi, cho dẫu trải qua nhiều thế hệ nối tiếp nhau, không ai thấy có được chút tiến bộ nào. Phải bắt đầu lại tất cả. Bình đẳng không có, tình huynh đệ chỉ là một huyền thoại, và tự do chỉ là một khẩu hiệu trên môi những người nô lệ đang tranh đấu phá tan mọi xiềng xích, tù gông. Bởi vì người ta đã khởi đầu bằng cách loại bỏ Thiên Chúa ra khỏi cơ cấu, khỏi sinh hoạt của con người và khỏi xã hội. Tất cả những gì có mùi vị Thiên Chúa đều bị cấm. Người ta đã phát minh ra tất cả mọi hình thức bạo lực có thể tưởng tượng được loại bỏ Thiên Chúa khỏi cuộc sống.

      Mỗi người đều làm chủ những quyết định của mình, và nguyên tắc này có giá trị đối với cá nhân cũng như đối với tập thể. Người Nga phải chịu trách nhiệm về con đường mới của họ hướng về một lý tưởng vẫn còn đúng – Tình huynh đệ - Bình đẳng – Tự do bằng cách tôn trọng con người, bằng một đời sống thuận phục Kỷ luật để bảo vệ tập thể, bảo toàn xã hội.

      Mọi dân tộc được gọi là cao nhã khi dân tộc đó sẵn sàng thay đổi các cấu trúc xã hội của mình, tìm kiếm lại những giá trị thiết yếu đã bị loại bỏ hay lãng quên, vì lợi ích của toàn dân. Xã hội không cao quý hơn những ưu tiên của nó.

      Mọi tự do chỉ có hiệu quả tốt đẹp khi nó được thực hiện trong chiều hướng chân, thiện, mỹ.

      Mỗi người, dù sống một mình hay trong tập thể, đều phải ý thức về những trách nhiệm của mình, và gánh vác. Thoái thác trách nhiệm của mình là tự giảm giá trị, tự hạ thấp, tự làm mình què quặt. Người ta đánh giá một cá nhân qua chính bản thân cá nhân đó, qua những việc y làm, khi nào y có sự quân bình giữa bản thân và hành động.

      Người ta không thể thay đổi một người chỉ trong chốc lát, nhưng có thể chuyển biến y. Trong cuộc đời công khai của Đức Giêsu, Ngài thích cải hoá mọi người bằng cách mời gọi họ dấn thân, nhập cuộc.

      Có hai chàng trẻ tuổi nghe Gioan Tẩy Giả giảng thuyết. Ông là một nhà hùng biện nổi tiếng vì những lời nói thẳng, nói trực tiếp, vì cách diễn giải chân lý và cách ông cảm thông tiếp xúc với dân chúng. Khi nghe ông thuyết giảng xong, một vài người xúm quanh ông nêu một số thắc mắc về bài giảng. Ông Gioan Tẩy Giả ngưng lại, chăm chú nhìn một người đi ngang qua đó và nói:

      Các bạn còn nhớ đấy, hôm nọ tôi có nói với các bạn rằng tôi không phải là Đấng Mêsia, mà chỉ là một người tiền hô, rằng sẽ có một người đến sau tôi, và vị này cao cả vĩ đại đến nỗi tôi không xứng đáng cởi dây giày cho Ngài.

      - Phải rồi, chúng tôi còn nhớ.

      Giơ cánh tay về phía người lạ kia, ông nói thêm:

      - Đó chính là người mà tôi đã nói với các bạn.

      Trong đám người vây quanh Gioan Tẩy Giả, chỉ có hai chàng trai Anrê và Gioan hiểu được ý nghĩa thâm sâu lời nói kia (x. Ga 1,35-42). Lập tức, hai chàng đi theo nhân vật mà Gioan Tẩy Giả giới thiệu, bám sát Ngài đến nỗi Đức Giêsu lên tiếng hỏi họ:

      - Các anh tìm ai vậy?

      - Thưa Ngài - họ đáp - Ngài ở đâu?

      - Hãy đến mà xem.

      Nghe Gioan Tẩy Giả nói, rời bỏ ông, đi theo Đức Giêsu, đối thoại vắn tắt với Ngài, đáp lại lời Ngài mời gọi, đến tận nơi Ngài ở, gặp Đức Trinh Nữ Maria, tất cả việc đó đã làm đảo lộn cuộc đời hai chàng thanh niên này, đặt họ trên con đường Chúa kêu gọi. Qua đối thoại tích cực của họ, họ đã trở thành những tông đồ đầu tiên khi Ngài tuyển mộ đồ đệ. Giáo Hội đã bắt đầu thành hình với diễn trình của hai chàng trai này.

      Giây phút hiện tại sẽ làm nên những phép lạ khi người ta sử dụng nó cho một mục tiêu tốt. Sức mạnh, năng lượng và động năng của giây phút hiện tại có thể làm con người chuyển biến, thay đổi. Trong Tin Mừng có rất nhiều thí dụ như vậy diễn tả sự phong phú không thể phủ nhận được của giây phút hiện tại...


Gợi ý:

Lạy Chúa Giêsu,
       xin ban cho con ơn nghĩ đến Ngài
      mọi giờ trong ngày, nhưng chỉ ngày hôm nay
      để con sống bằng chính sự hiện diện của Ngài.

Lạy Chúa Giêsu,
      xin hãy làm cho tâm hồn con
      không còn một nỗi buồn nào,
      một hận thù ghen ghét nào,
      nhưng chỉ ngày hôm nay thôi,
      để con có thể yêu thương
      không phê bình tính toán,
      và để con phục vụ
      không bực bội cằn nhằn.

Lạy Chúa Giêsu,
      xin làm cho con biết theo gương Ngài
      chỉ ngày hôm nay thôi
      để với gương của Ngài
      và gương của Đức Maria,
      con sẽ là người gây hoà bình
      trong tất cả mọi ngày của cuộc đời con.
      Amen.